شکی نیست که انسان ها همیشه به خواب نیاز داشته اند، به این معنی که ما از ابتدای پیدایش گونه خود، اختراعات زیادی برای راحتی بیشتر در هنگام خواب و استراحت داشته ایم. حتی جالب است بدانید محققان نسخه های اولیه ای از تشک و تختخواب را کشف کرده اند که قدمت آن ها به دوره غارنشینان باز می گردد. بنابراین می توان نتیجه گرفت که ما حدود هزاران سال است که در حال بهبود بستر خواب خود با ابداع وسایل گوناگون هستیم و همواره با خلاقیت و دانش، راحتی بیشتری را برای خود در هنگام خواب ایجاد نموده ایم.
کلمه تشک که در زبان انگلیسی Mattress گفته می شود در زمان جنگ های صلیبی اروپایی به تصویب رسید. اگر شما هم به تاریخچه تشک و تختخواب علاقه مند هستید، پیشنهاد می کنیم حتما این مطلب را دنبال کنید.
زمان پیدایش اولین تشک
در تاریخچه تشک و تختخواب اولین تشک واقعی که محققین کشف کردند ۷۷ هزار سال پیش ایجاد شده بود و در غار Sibudu در کوازولو-ناتال در آفریقا پیدا شد. پایه ی این تشک از مواد گیاهی لایه ای ساخته شده بود و با استفاده از چمن ها و برگ ها به عنوان بستر تکمیل شده بود. این تختخواب در ابتدا به اندازه کافی بزرگ بود تا برای خوابیدن همه خانواده در کنار هم مناسب باشد.
کمی بعد، حدود ۳ هزار سال قبل از میلاد مسیح، مصریان باستان و مردم اسکاتلند امروزی به طور همزمان شروع به ساخت انواع تشک های مخصوص خود کردند. کسانی که در اسکاتلند بودند تخت‌هایی از سنگ با تشک‌هایی که احتمالاً از پشم ساخته میشد، داشتند، در حالی که مصری‌ها تخت‌های خود را از چوب می‌ساختند و با ارتفاع از زمین می خوابیدند. این احتمالاً یک مزیت بزرگ برای اجتناب از تماس با موجودات خزنده روی زمین محسوب می شد.
اولین تشک آبی در ایران
مشخص نیست که آیا ایران اولین بستر آبی را در حدود ۳۶۰۰ سال (یا ۱۶۰۰ سال) قبل از میلاد ساخته است یا خیر، اما در هر صورت، باید گفت که این بسترها یک اختراع بسیار شگفت انگیز بوده اند. در آن زمان از تاریخ ایرانیان پوست بز را پر از آب می کردند، آنها را در آفتاب گرم کرده و بعد به خانه منتقل می کردند. همچنین با مطالعه تاریخچه تشک و تختخواب به نظر می رسد که بستر آب برای اکثر افراد جامعه ایرانی استفاده نمی شد، بلکه بیشتر برای بیماران یا سالمندان مورد استفاده قرار می گرفت.
تشک در تاریخ کلاسیک (۱۰۰۰ قبل از میلاد – قرن چهارم)
در تاریخچه تشک و تختخواب، تاریخ کلاسیک به دوره زمانی اشاره دارد که یونان و روم باستان بر جهان غرب حکومت می کردند. در آن زمان نوع تشک و تختی که مورد استفاده قرار می گرفت به ثروت شخص بستگی داشت. برای مثال یونانیان و رومیان ثروتمندتر از تخت‌های فلزی با تشک‌های پر شده از نی، پر یا پشم استفاده می کردند. شهروندان معمولی روی تخت های چوبی و افراد فقیر هم به سادگی از یک تشک روی زمین استفاده می کردند. با این حال، صرف نظر از میزان ثروت اشخاص، پتوی پشمی رایج ترین نوع ملافه ای بود که در آن زمان مورد استفاده قرار می گرفت.
تشک و تختخواب در تاریخ قرون وسطی (قرن پنجم – قرن چهاردهم)
در اروپای قرون وسطی، ثروت تفاوت بزرگ‌تری در نوع تختخواب ها ایجاد می‌کرد. برای ثروتمندان، تخت‌ها تزئین شده و چشمگیر شدند. در بسیاری از موارد، آنها فرصتی برای نشان دادن ثروت آنها بودند. این زمانی بود که تخت چهار پوستر اختراع شد و طرح‌های پیچیده‌ای روی آنها حک شده بودند.
درست است که تشک فنری در آن زمان هنوز ابداع نشده بود اما خود تشک پر از پرهای نرم و کرکی بود. با این حال، اگر شما ثروتمند نبودید، احتمالاً تشک شما با یونجه پر شده بود و روی یک سکوی چوبی ساده قرار داشت. درست مانند اولین تشک کشف شده در غار سیبیدو، دهقانان قرون وسطایی اغلب یک تخت برای تمام خانواده به صورت مشترک داشتند.
تشک و تختخواب در رنسانس (قرن ۱۵ – قرن ۱۸)
تاریخچه تشک و تختخواب برای مردم از اروپای قرون وسطی تا اروپای رنسانس تغییر چندانی نکرد. اما برای ثروتمندان، چهارچوب تختخواب بیشتر و بیشتر آراسته میشد و این افراد از تخت های چوبی سلطنتی استفاده می کردند.
تشک و تختخواب در تاریخ مدرن (قرن ۱۹ تا به امروز)
در دوران مدرن، تخت‌خواب‌ها و تشک‌ها هنوز عمدتاً بر اساس همان ساختاری هستند که مردم از ابتدا از آن استفاده می‌کردند: تشک نرم روی یک قاب تخت بلند. در دهه ۱۸۰۰، کم کم فنرها برای پشتیبانی بهتر به اجزای تشک اضافه شدند. امروزه ما گزینه های تشک های مختلفی را داریم که از مواد مختلف ساخته شده اند. برخی از محبوب ترین گزینه ها عبارتند از:
- تشک فنری داخلی
- تشک مموری فوم
- تشک لاتکس
- تشک طبی
وقتی صحبت از تشک های مدرن می شود، اولین تشک فنری داخلی در سال ۱۸۷۱ توسط فردی به نام هاینریش وستفال ساخته شد، اما چندان محبوب نبود. در واقع تا دهه ۱۹۳۰ بود که مردم شروع به خوابیدن روی چیزی کردند که ما آن را یک تشک مدرن با سیستم فنری داخلی می‌دانیم. قبل از اختراع این تشک ها، مردم روی تشک هایی می خوابیدند، که عموما یک کیف پارچه‌ای بزرگ به اندازه قد انسان بود و بسته به ثروت شخص با پر، پنبه یا یونجه پر شده بود.
اختراع تشک مدرن کیفیت خواب ما را به شدت بهبود بخشید و گام‌هایی که ما همچنان در این زمینه برمی‌داریم برای سلامت خواب و رفاه کلی ما کاملاً حیاتی است.
مواد مورد استفاده در ساخت تشک قدیمی
تشک و استفاده از آن، از زمان بسیار قدیم نقش بسیار مهمی در ایفای راحتی و استراحت افراد داشته است. به علت نبود تشک های پیشرفته امروزی مردم از پارچه های نمدی و یا پارچه های ضخیم پنبه ای ( پشمی ) به عنوان تشک استفاده می کردند، تا آن تشک حس راحتی و آسایش را در زمان خواب و استراحت ایفا کند.
در زمان های نه چندان قدیم در کشور خودمان برای ساخت بالشت و تشک از پنبه بیشتر استفاد میشد، پارچه رویه ای دوخته می شد و پنبه که مواد تشکیل دهنده تشک بودند در داخل پارچه رویه تشک قرار می گرفت و تشک نهایی را پدید می آورد. به دلیل از فرم افتادن تشک و مقاوم نبودن فنر برای مدت طولانی هر چند وقت یک بار باید پنبه های داخل تشک تعویض و یا پنبه زنی می شد تا تشک بتواند به حالت اولیه برگردد. در بعضی از تشک ها به جای پنبه برای بالا بردن کیفیت از موی اسب هم استفاده می شد.
در زمان قدیم تولید یک تشک ساده و اید آل کار سختی نبود ولی در هر صورت تولید آن زحمات مربوط به خود را داشت. در آن زمان تمام ابزار اصلی ساخت یک تشک پنبه ای در نهایت به یک کمان و دو چوبه ختم می شد. تمامی تشک های پنبه ای مورد استفاده در زمان قدیم حاصل پنبه زنی و زحمت بسیار بوده است که معمولا فردی با دوچرخه و کمانش کوچه پس کوچه های تهران قدیم را زیر پا می گذاشت تا بتواند دل یک تشک را بشکافد و تشکی سرپا و نو را پدید آورد.
کمان دو چوبه ( تشک ساز ) برای ضرب زدن به تشک از درخت ازگیل ساخته می شد اما این روزها استفاده از این گونه تشک ها بسیار کم رنگ شده است و بیشتر مردم به استفاده از تشک های فنری روی آورده اند و دیگر از به پرواز درآمدن پنبه های درون تشک شکافته شده خبری نیست.
تشک دوزان این گونه تشک را پنبه زنی می کردند که اول پنبه های درون تشک را در آورده و بروی پارچه ای می ریختند و دو زانو کنار پنبه های تشک می نشستند با استفاده از کمان و موشه پنبه ها را به هم می تنیدند و از هم جدا می کردند، پس از آنکه پنبه های درون تشک همه رشته رشته شدند پنبه ها را درون پارچه تشک می ریختند و سپس سر آن را با نخ پلوار می دوختند. سپس می بایست پف آن را پا ضربه چوب بگیرند تا به یک تشک ایده آل تبدیل شود.
گرچه امروزه به ندرت از اینگونه تشک ها استفاده می شود ولی هنوز هم اینگونه تشک های پنبه ای برای افرادی که عادت به خوابیدن بروی زمین را دارند میتواند انتخاب خوب و ایده آلی باشد.
انواع تختخواب و تشک امروزی
با گذر زمان و تغییر افکار مردم کم کم استفاده از تخت خواب هم در کنار تشک ضروری شد. تا جایی که هر شخصی از تشک استفاده می کرد حتما می بایست تشک خود را بروی چهارچوبی که تخت گفته می شد قرار می داد تا حس راحتی بیشتری هنگام خواب و استراحت بروی تشک داشته باشد.
امروزه با پیشرفت علم و تکنولوژی ساخت و تولید تشک هم پیشرفت کرده است و تشک های متفاوت و تشک ها با خاصیت های متفاوت گوناگون پدید آمده است که هریک ویژگی های خاص خود را دارد مانند:
- تشک های فنری
- تشک های طبی فنری
- تشک های طبی
- تشک های لاتکس
- تشک های یونولیتی
- تشک های آبی
- تشک های بادی
- تشک های برقی
- تشک های اورتوپدیک
جدیدترین و بهترین تکنولوژی به کار رفته در تشک های امروزی را می توان به استفاده از مموری فوم در تشک ها دانست و هم چنین استفاده از سیستم فنر های پاکتی نقش به سزایی در هنگم راحتی و استراحت بروی تشک دارد و هم چنین طول عمر فنر را در تشک بالا تر می برد.
سیستم فنر های جدا به این گونه عمل می کند که با توجه به ساختار بدن که قسمت های مختلف دارای وزن متفاوت می باشد نسبت به فشار وارده از قسمت های مختلف بدن (سر , کمر , باسن , پاها) فنر تشک نسبت به فشار وارده در آن نقطه فرو رفته و فنر های دیگر قسمت های تشک حالت سکون دارند این امر سبب می شود هنگام دراز کشدن بروی تشک حس راحتی بیشتری بروی تشک داشته باشید و گردش خون درون بدن به راحتی انجام شود.
هیچ گاه استفاده از تشک های سفت به افرادی که دارای کمر درد و ناراحتی ستون فقرات دارند می باشند توصیه نمی شود. چرا که تشک سفت باعث می شود استخوان های ستون فقرات هماهنگی و انعطافی که باید با شانه و لگن بدهند را از بین ببرد و ناهماهنگی ایجاد کنند و به همین دلیل استفاده از آن ها آسیب پذیر بوده و به هیچ وجه توصیه نمی شود. این افراد بهتر است از تشک هایی که با نام تشک رویال در بازار وجود دارند استفاده نمایند.
تشک باید کمی نرم بوده تا آن هماهنگی و انعطاف لازم هنگام دراز کشیدن بر روی آن ایجاد شود و هنگامی که بروی تشک دراز می کشید احساس خستگی نکید و تشک باعث کمر درد نشود.
فناوری های نو در حوزه تشک و تخت خواب
فناوری های جدید در حوزه تخت و تشک به طور مداوم در حال پیشرفت هستند. تکنولوژی خوشخوابی شامل انواع سیستم هایی است که برای بهبود کیفیت خواب طراحی شده‌اند. این تکنولوژی ها می توانند به بهبود وضعیت جسمی و روانی هنگام خواب، بهبود کیفیت خواب، کاهش درد عضلانی و بهبود فشار خون کمک کنند.
بعضی از مثال های تکنولوژی خوشخوابی عبارتند از:
- سیستم های ماساژ و حرکت دهنده: این سیستم ها برای بهبود گردش خون و کاهش درد عضلانی هنگام خواب طراحی شده‌اند. برخی از تخت های خواب مجهز به سیستم های ماساژ هستند که برای بهبود ترمیم بافت عضلانی و افزایش کیفیت خواب مفید هستند. همچنین برخی از تخت های خواب به سیستم های ارتعاشی مجهز شده‌اند که باعث بهبود جریان خون و کاهش درد عضلانی می شوند.
- تکنولوژی تنظیم دما: برخی از تشک های مدرن با موادی مانند فوم حساس به دما تولید می شوند. این تکنولوژی می تواند به کنترل دمای بدن در طول شب کمک کند و بهبود کیفیت خواب را افزایش دهد.
- فناوری مانیتورینگ خواب: دستگاه هایی که با استفاده از سنسورها و دستگاه های کنترل کننده ، فعالیت های خواب را دریافت می کنند و به شما کمک می کنند تا کیفیت خواب خود را بررسی کنید و بهبود دهید.
- تکنولوژی هوشمند: برخی از تخت های خواب هوشمند قابلیت تنظیم ارتفاع، روشنایی و حتی پخش موسیقی را دارند. این تکنولوژی ها می توانند به بهبود کیفیت خواب کمک کنند.